-
![Mapping Dutch Waters]( "Mapping Dutch Waters")
info -
![Zeewierfilter]( "Zeewierfilter")
infoGemaakt met suikerwier van zeewierboerderij VOF 't Veersche Wier
-
![Written in sediment]( "Written in sediment")
info'Written in sediment' is een serie handgemaakte zeefdrukken, gebaseerd op foto's van sediment kernen, genomen uit de zeebodem van dode zone-gebieden. Sedimenten zijn natuurlijke archieven van de ecologische geschiedenis van een ecosysteem. Door te onderzoeken hoe ecosystemen in het verleden zijn veranderd van zuurstofrijke omgevingen naar zuurstofarme omgevingen, proberen wetenschappers te voorspellen wanneer deze omslagpunten zich in de toekomst kunnen voordoen. Organismen, zoals wormen of krabben, die gewoonlijk het sediment omwoelen, kunnen vanwege de minimale zuurstofcondities niet leven in dode zones. Organisch materiaal uit algen of klei uit rivieren zinkt dus naar beneden en blijft onaangeroerd. Hierdoor ontstaat een gelaagd patroon in het sediment. Vaak is er ook een duidelijke zwarte laag met organisch materiaal te zien. In de afgelopen 50 jaar is door menselijke invloed, zoals het gebruik van meststoffen voor de landbouw, de nutriënten concentratie in het water enorm toegenomen, met als gevolg dode zones in kustgebieden over de hele wereld. Er is berekend dat we nu ongeveer 500 dode kustzones hebben, terwijl er in de jaren 1950 slechts ongeveer 50 waren. Dit project is tot stand gekomen in samenwerking met wetenschapper Rick Hennekam (paleoceanografie, NIOZ). Dit project wordt ondersteund door het Fentener van Vlissingen Fonds ‘NATUURCULTUUR’ prijs en Stroom Den Haag.
-
![Written in sediment]( "Written in sediment")
info -
![Mapping Dutch Waters]( "Mapping Dutch Waters")
info"Mapping Dutch Waters" is een buiteninstallatie gemaakt voor de tentoonstelling "Oase van Verwondering" in culturele haven Ruigoord in Amsterdam. Door mensen gemaakte dode zones zijn gebieden in kustwateren waar bijna geen leven mogelijk is vanwege de minimale zuurstofcondities. Micro-algenbloei wordt gevoed door meststoffen uit de landbouw en andere menselijke afvalstromen die via een netwerk van sloten, kanalen, kleine vijvers en meren naar de zee stromen. Wanneer deze bloeien afsterven, wordt alle zuurstof gebruikt door bacteriën en blijft er niets over voor andere organismen. De 1500 watermonsters in deze installatie zijn in 2022 verzameld op verschillende locaties in Nederland door meer dan 400 burgerwetenschappers als onderdeel van gezamenlijk onderzoek van milieuorganisatie Natuur & Milieu en onderzoeksinstituut NIOO-KNAW. In 2027 moet al het water in Nederland voldoen aan de kwaliteitseisen die zijn gesteld door de Europese Unie. Om aan deze normen te voldoen, moet de biologische en chemische kwaliteit van het water voldoende zijn. We hebben zoveel water in het land dat alleen grotere waterlichamen, worden gemeten voor deze monitoring. Uit deze reguliere monitoring blijkt al dat we onderaan de lijst van waterkwaliteit in Europa staan. In Nederland zijn er alleen al 300.000 kilometer aan sloten. Hierdoor wordt meer dan 1/3e van het oppervlaktewater niet meegenomen in deze officiële monitoring. Milieuorganisatie Natuur & Milieu streeft ernaar dit te veranderen door 'kleine' waterlichamen, zoals beken, kanalen, kleine vijvers en meren in het hele land te onderzoeken in samenwerking met onderzoeksinstituut NIOO-KNAW. Uit hun onderzoek in 2022 blijkt dat slechts 20% van het Nederlandse water voldoet aan de Europese normen. Dit project is tot stand gekomen in samenwerking met Karen Eilers (Natuur & Milieu, programmaleider duurzaamheid van voedselproductie), Sven Teurlincx (NIOO-KNAW, aquatisch ecoloog) en Rosan van Halsema (NIOO-KNAW, onderzoeksassistent). "Mapping Dutch Waters" wordt ondersteund door het Mondriaan Fonds, de Stichting Stokroos, het Fentener van Vlissingen Fonds en Stroom Den Haag. De installatie is gemaakt in samenwerking met kunstenaar Thieu Smeets.
-
![Mapping Dutch Water]( "Mapping Dutch Water")
info -
![Duckweed]( "Duckweed")
info -
![Duckweed]( "Duckweed")
info -
![Duckweed]( "Duckweed")
info -
![Zeewierfilter]( "Zeewierfilter")
infoGemaakt met knotswier
-
info
-
![Super organism]( "Super organism")
infoDit wandtapijt is gebaseerd op een microscopische foto van een plantwortel met daarin door wetenschappers blauwgekleurde mycorrhizale schimmeldraden en sporen.
-
![Super Organism]( "Super Organism")
info -
![Dinoflagellates]( "Dinoflagellates")
info -
info
Peter Kuipers Munneke vertelt over de expositie in Singer Laren
-
![Groenland 2.1]( "Groenland 2.1")
infoUit het project 'Klimaat Archief'
-
![Antarctica 1]( "Antarctica 1")
infoUit het project 'Klimaat Archief'
-
![Klimaat Archief]( "Klimaat Archief")
infoDit glaswerk maakt deel uit van het project 'Klimaat Archief'
-
![Groenland 2]( "Groenland 2")
infoUit het project 'Klimaat Archief'
-
![Antarctica 2.1]( "Antarctica 2.1")
infoUit het project 'Klimaat Archief'
-
![Climate Archive]( "Climate Archive")
infoPublicatie bij het project Klimaat Archief
-
![Future Relics]( "Future Relics")
infoInstallatie foto
-
![Future Relics 1]( "Future Relics 1")
infoDit is een van de meer dan 500 unieke prints uit het project Future Relics
-
![Future Relics 16]( "Future Relics 16")
infoDit is een van de meer dan 500 unieke prints uit het project Future Relics
-
![Future Relics]( "Future Relics")
infoPublicatie bij het project Future Relics
Websites
Social media
Curriculum vitae
Opleidingen
-
2015 - 2019Fotografie Den Haag, Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten Diploma behaald
tentoonstellingen
-
2023Oase van verwondering Ruigoord Amsterdam, Nederland "Mapping Dutch Waters" is een buiteninstallatie gemaakt voor de tentoonstelling "Oase van Verwondering" in culturele haven Ruigoord in Amsterdam. ruigoord.nl/evenement/de-oase-van-verwondering/ Groep
-
2023TURNING POINT TURNING WORLD #NEXT Museum Barkenhoff Worpswede, Duitsland De tentoonstelling #NEXT brengt zes kunst projecten samen die dringende sociaal-ecologische kwesties en uitdagingen van het heden en de nabije toekomst aankaarten. Met behulp van artistiek-wetenschappelijk methoden onderzoeken ze onze relatie tot de natuur, reflecteren ze op aspecten van verdwijning en behoud en ons bewustzijn van duurzame manieren van leven aanscherpen. Tegelijkertijd denken ze na over hoe ze daar in de toekomst mee om moeten gaan door middel van fotografische beelden en nieuwe materialen. Gecureerd door Daria Bona en Cale Garrido. Kunstenaars: Suzette Bousema (NL), Alex Grein (DE), Léa Habourdin (FR), Fabian Hesse & Mitra Wakil (DE), Takashi Homma (JP), Shane Hynan (IE) www.raw-photofestival.de/en/ Groep
-
2023WEED Muzee Scheveningen Den Haag, Nederland Het is de snelst groeiende biomassa op aarde, produceert 50% van onze zuurstof en wordt ook wel het gewas van de toekomst genoemd. Zeewier. Iedereen kent het op andere manieren. Als glibberige slierten in zee en op het strand. Of dat donkergroene zoutige velletje om de sushi. Zeewier is echter veel meer dan dat! In de tentoonstelling WEED, vanaf 15 januari 2023 te zien in Muzee Scheveningen, ontdek je hoe kunstenaars, designers en ondernemers zich lieten inspireren door deze ‘superheld uit zee’. Kan zeewier de toekomst van Scheveningen zijn? suzettebousema.nl/WEED-Muzee Groep
-
2022MIAP Foundation PAN Amsterdam Amsterdam, Nederland Beeldend kunstenaars brengen aan het licht wat anderen nog niet hebben gezien. MIAP Foundation heeft de afgelopen 10 jaar meer dan 50 kunstenaars ondersteund door middel van beurzen, netwerk en mentorschap. Verbinding maken met de kunstenaars en het ondersteunen van hun werk biedt blijdschap en nieuwe perspectieven. suzettebousema.nl/MIAP-PAN-Amsterdam Groep
-
2022
-
2022
-
2022
-
2022
projecten
-
2023
Dead zones 's-Gravenhage, Nederland suzettebousema.nl/Dead-zones ‘Dead zones’ is een multimediaproject en documentaire over zuurstofarme zones in de oceaan. Door de mens veroorzaakte dode zones zijn gebieden in kustwateren waar microalgenbloei wordt gevoed door meststoffen uit de landbouw en andere afvalstromen. Wanneer deze bloeien uiteenvallen, wordt alle zuurstof gebruikt door bacteriën en blijft er niets over voor hogere levensvormen. In de Golf van Mexico voedt de Mississippi een seizoensgebonden dode zone van ongeveer 26.000 vierkante kilometer, zo groot als 3/4e van Nederland.
-
2021
Super Organism 's-Gravenhage, Nederland suzettebousema.nl/Super-Organism Mycorrhizal fungal networks are the largest living systems that ever existed on Earth and play a crucial role in ecosystems, carbon storage as well as our very existence. Commonly described as the ‘internet’, or the ‘brain’ of the forest, almost all plants are connected through these below-ground fungal networks. Often referred to as a form of communication, plants “trade” carbon with the fungal network, improving access to nutrients, minerals and water. More than half of the carbon processed by plants during photosynthesis passes through mycorrhizae and is stored in soil. This ancient symbiosis between plants and fungi is threatened by human activities, such as the use of fertilizers and pesticides, deforestation and change in land use. When I first discovered this collaboration between plants and fungi, I noticed how we tend to compare it to human structures, such as the internet or the brain. To a certain extent this helps us to stimulate empathy with, yet simultaneously limits our understanding of this relatively unknown phenomenon. This project explores how we can experience mycorrhizae without anthropomorphizing it, yet still connect to this hidden network, using all our senses.
-
2020
Dinoflagellates 's-Gravenhage, Nederland suzettebousema.nl/Dinoflagellates Hoe onthullen 50 miljoen jaar oude microfossielen de toekomst van klimaatverandering en stijgende zeespiegels? Dit project toont dinoflagellaten, fossiel plankton, verzameld van de zeebodem rond Antarctica. 50 miljoen jaar geleden zag de planeet er compleet anders uit; het was veel warmer, de concentraties CO2 waren veel hoger en er was geen ijs op de planeet. Er groeide een tropisch bos op Antarctica en het zeeniveau lag ongeveer 65 meter hoger. Zo'n klimaat is moeilijk voor te stellen, het is vergelijkbaar met een mogelijk klimaat in de toekomst als we alle fossiele brandstoffen op aarde opgebruiken. Deze microscopische organismen dienen als fysiek 'bewijs' van het verleden, evenals een onvermijdelijke toekomst als we doorgaan met het gebruik van fossiele brandstoffen. Dit project werd uitgevoerd in samenwerking met paleontoloog Peter Bijl (UU). De polymeerafdrukken zijn gemaakt in samenwerking met Thomas Ankum.
-
2019
Klimaat Archief 's-Gravenhage, Nederland suzettebousema.nl/Climate-Archive Wat als ijs dat al honderden duizenden jaren bevroren is gebruikt kan worden om de toekomst van ons klimaat te voorspellen? Voor een beter begrip van klimaat gebruikt dit project ijskernen—cilindervormige ijsboringen—uit Antarctica en Groenland voor het observeren van klimaat verandering. Door te verkennen hoe tastbare objecten, zoals ijskernen, helpen om ons begrip van onobserveerbare concepten zoals de opwarming van de aarde te verbeteren, dienen deze objecten niet alleen wetenschappelijk onderzoek, maar ook voor verwondering en verheldering. Sinds 1930 boren wetenschappers ijskernen op, opzoek naar aanwijzingen over het klimaat. Doordat er elk jaar nieuwe sneeuwval ophoopt, creëert de druk van het gewicht van de sneeuw nieuwe lagen ijs. Na verloop van tijd worden er kleine lucht bubbeltjes gevormd en ingesloten. Wanneer de ijskernen worden verwijderd, hebben de luchtbubbeltjes in de verschillende lagen nog dezelfde lucht compositie als wanneer ze bevroren—inclusief broeikasgassen. Door deze lucht te onderzoeken kunnen wetenschappers de geschiedenis van klimaatverandering onderzoeken, van ijstijden tot interglaciale periodes, niet alleen om het verleden van het klimaat te bekijken, maar ook om haar onzekere toekomst te voorspellen. Als globale temperaturen blijven stijgen, kunnen we speculeren dat in de toekomst onze laag van ijs, inclusief lucht, zal smelten en niet langer deel zal uitmaken van het natuurlijke archief. Om hier op te anticiperen legt dit project de basis voor een tastbaar, observeerbaar en duurzaam archief van de hedendaagse lucht—door de creatie van glazen sculpturen—voor toekomstige wetenschappers. (Vertaling)
-
2018
Future Relics 's-Gravenhage, Nederland suzettebousema.nl/Future-Relics Geïnspireerd door de benadering van archeologie waardeer ik plastic in de zee als toekomstige overblijfselen van hedendaagse gebruiksvoorwerpen. De cyanotype techniek werd oorspronkelijk gebruikt om contactafdrukken te maken van planten, zoals zeewier. Nu gebruikt ik deze techniek voor plastic in de zee om de organische vormen te benadrukken, die gevormd zijn door het langdurige verblijf in de zee. Door elk individueel object dat ik vind te reproduceren, probeer ik grip te krijgen op de enorme hoeveelheid plastic in de zee. Tijdens het doen van dit project realiseerde ik me dat de massa alleen maar groter wordt en dat plastic gemaakt in de jaren 50 nog steeds bestaat. Plastic vervaagt in kleur en breekt op in kleine stukjes, maar zal voor altijd blijven bestaan. (Vertaling)
Aankopen/werken in collecties
-
2022Future Relics Novartis Amsterdam, Nederland
-
2020Future Relics Ministerie van Binnenlandse Zaken Nederland
-
2020Future Relics Ministerie van Buitenlandse Zaken Nederland
-
2020Climate Archive Ministerie van Binnenlandse Zaken Nederland
publicaties
-
2023Van vissersdorp naar zeewierhoofdstad Den Haag Centraal ( krant) Tijmen van den Born Den Haag, Nederland
-
2023Muzee toont hoe ‘groene goud’ wereld kan veranderen Algemeen Dagblad Christy Dollen Den Haag, Nederland
-
2022Expositie The Ways of Water Het Parool (krant) Peter van Brummelen Nederland
-
2022Van groots naar klein – Prospects bij Art Rotterdam Metropolis M Joris van den Einden Nederland
-
2021Leider nur Plastikmüll Frankfurter Allgemeine Zeitung Duitsland
-
2021Fossiles à vivre Liberation Frankrijk
-
2020Nature’s CALL Harpers Bazaar NL Helene van der Ven Nederland
Recensies
-
2022NIMAR AND “RECONTRES DE LA PHOTOGRAPHIE DE MARRAKECH”: PROJECTING THREE VISUAL ARTISTS RESIDING IN THE NETHERLANDS Website Eric Vroons Marrakesh, Marokko gupmagazine.com/articles/recontres-de-la-photographie-de-marrakech-projecting-three-visual-artists-residing-in-the-netherlands/ ‘’.... to imagine global pollution is nearly impossible. Suzette nevertheless attempts to visualize plastics in the sea as floating ‘non-objects’; as future relics of today’s consumer behavior. The cyanotype technique that she applies was originally introduced by early adapters of photography in the 19th century to make actual size contact prints of plants. Suzette appropriates these old photographic techniques to confront the viewer with the omnipresence of the ‘organic’ plastic waste, emphasizing its abstract shapes caused by long presence in the sea, but also as a reminder that Anna Atkins and her 19th century contemporaries creating cyanotypes at the time could never have witnessed this plastic soup when envisioning the flora of their own environment…’’
-
2022Van groots naar klein – Prospects bij Art Rotterdam 2022 Website oris van den Einden Rotterdam, Nederland www.metropolism.com/nl/reviews/46754_van_groots_naar_klein_prospects_bij_art_rotterdam_2022 ‘’Kunst en wetenschap komen samen in Suzette Bousema’s installatie van haar werk Super Organism: een enorm geweven doek zweeft naast een soort kijkdoos met gedetailleerde foto’s en petrischaaltjes van onomstotelijk organische vormen en patronen. Vanuit een fotografisch vertrekpunt focust Bousema op het kleine om naar het grote te kijken. De microscopische beelden van schimmels, wortels en sporen laten het fascinerende netwerk aan ondergrondse verbindingen tussen bijna alle planten ter wereld zien. Deze samenwerking van schimmels en planten, genaamd “mycorrhiza”, vormt één van de grootste levende systemen die we ooit hebben gekend – een heus superorganisme. Het contrast in formaat en kleur van Bousema’s visuele werk wordt verder aangevuld en versterkt door een bescheiden soundscape en een soort huisgemaakt parfum dat doet denken aan een vochtige, schimmelige, maar vooral aardse plek, ergens onder het oppervlak van de grond. Uiteindelijk biedt Super Organism zowel een complete esthetische kunstbeleving als een onderzoekende, bijna educatieve ervaring aan, en blijft in toenemende mate intrigeren terwijl al onze zintuigen steeds verder de grond inzinken, de mycorrizha achterna.’’
-
2019Favorite Photobooks of 2019 Website Taco Hidde Bakker Amsterdam, Nederland www.lensculture.com/articles/lensculture-editors-favorite-photobooks-of-2019?fbclid=IwAR2IftUpakGr7mouxTBhYAhZDOFgDsBFa8Hr-KeU-nS4-lzvEBVag0FEUVM Recensie van schrijver Taco Hidde Bakker over de publicatie Climate Archive
Prijzen en stipendia
-
2023Mapping Dutch waters Mondriaan Fonds, Amsterdam, NLD Amsterdam, Nederland Deze buiten installatie met watermonsters van heel Nederland, zal vanaf de zomer van 2023 te zien zijn op Ruigoord.
-
2023Mapping Dutch waters Stichting Stokroos Utrecht, Nederland Deze buiten installatie met watermonsters van heel Nederland, zal vanaf de zomer van 2023 te zien zijn op Ruigoord.
-
2022Pro Invest Stroom Den Haag Den Haag, Nederland
-
2022Waterwende atelier Silbersee Amsterdam, Nederland ‘Is biobased voor linkse rakkers? De klimaatcrisis een hoax? Moeten we lijdzaam toezien hoe de zeespiegel stijgt of is het tij toch nog te keren?’ Caleidoscopisch gezelschap Silbersee wil met stemmen en kunstvormen een belangrijke positie innemen over hoe om te gaan met onze aarde door zelf volledig duurzaam te gaan opereren. Waterwende is het nieuwe atelier van Silbersee, een ruimte voor research & development, een plek voor experimentele creaties, waar verduurzaming centraal staat en bijvoorbeeld aandacht is voor circulariteit.
-
2021NATUURCULTUUR Fentener van Vlissingen Fonds Utrecht, Nederland
-
2020Future of Nature Message in a Photo Nederland
-
2020Jong Talent mondriaan fonds Nederland
Vertegenwoordiging
-
--
artistieke nevenactiviteiten
-
2019 - --Project workshop bij Voorbereidend Jaar, KABK Loopt nog
-
2019 - --Workshop 'speculatieve beach clean-up' Loopt nog
-
2019 - --Workshop cyanotype printen Loopt nog